سرطان مری
در واقع دستگاه گوارش انسان به صورت یک لوله است که از دهان آغاز و تا مقعد ادامه دارد و در طول این لوله اندام گوارشی همچون مری، معده، روده کوچک و روده بزرگ وجود دارد که هریک وظایف خاص خود را انجام می دهند و به وسیله حرکات عضلانی موجی شکل که حرکات دودی گفته می شوند غذا را به سمت جلو حرکت می دهند و به وسیله ترشحات لوزالمعده و کبد و کیسه صفرا عمل هضم غذا انجام میشود.
مری قسمتی از دستگاه گوارش است و در واقع لوله ای است که غذا از طریق آن به معده میرسد که در قفسه سینه می باشد، حدود 25 سانتی متر طول دارد ساختار آن ماهیچه ای است و غذا را سریع به معده انتقال میدهد و تقریبا در رابطه با هضم غذا کاری انجام نمی دهد ولی در انتهای آن دریچه ای است که از برگشت غذا از معده به مری جلوگیری میکند، مری از چند لایه تشکیل می شود:
لایه پوشاننده و یا داخلی که به خاطر رطوبت، غذا در آن به راحتی به معده انتقال داده می شود.
لایه زیر مخاط که عامل تولید مخاط جهت مرطوب نگه داشتن مری است.
لایه ماهیچه ای که با حرکات دودی غذا را به سمت معده حرکت می دهد.
لایه بیرونی که سطح مری را می پوشاند.
سرطان در بافت های داخلی مری ایجاد می شود و به دو نوع است:
سرطان سلولی سنگ فرشی: که در محدوده انتهای فوقانی مری ایجاد می شود و سلولهای سنگفرشی مری را درگیر میکند
آدنوکارسینوم : که بیشتر پایین انتهای مری و در اطراف محل اتصال معده به مری درگیر سرطان میشود، این نوع سرطان رایج تر است.
علائم سرطان مری:
سرطان مری در مراحل ابتدائی علائم خاصی ندارد و در زمانی که پیشرفت میکند علائم آن مشخص می شود که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• ریفلاکس اسیدی معده که در مراحل اولیه سرطان مشاهده می شود ودر ناحیه نزدیک معده بیشتر میشود و همراه با سوزش سر دل و سینه است.
• دیسفاژی یا مشکل در بلع غذا که به دلیل به وجود آمدن تومور و تنگ شدن مسیر مری بروز می کند و باعث میشود بیمار در هنگام بلع احساس چسبندگی غذا را داشته باشد و در صورت رفع نشدن، این مشکل در زمان مصرف مایعات نیز به وجود می آید.
• حالت تهوع که پس از خوردن غذا به دلیل برگشت غذا بر اثر چسبندگی ایجاد می شود.
• اودینوفاژی یا بلع دردناک غذا که درد در ناحیه سینه یا پشت سینه هنگام بلع غذا ایجاد می شود.
• کم شدن وزن بیمار
• سرفه کردن در زمان بلع غذا
• استفراغ خونی
امکان دارد این علائم در اثر بیماریهای دیگر هم به وجود آید، جهت تایید سرطان مری حتما باید بررسی دقیق انجام شود.
علل سرطان مری :
در حالت طبیعی سلول های طبیعی در زمانی که بدن احتیاج دارد ایجاد میشود و سلولهای پیرتر از بین میرود ولی زمانی که این روند مختل شود و بدن بدون دلیل نسبت به سلول جدید اقدام کند و سلولهای قدیمی هم از بین نرود باعث تجمع سلولها شده و ایجاد تومور میکند که این تومورها به دو صورت خوش خیم و بد خیم دیده می شود. از عواملی که باعث ایجاد سرطان میشود تغذیه نامناسب، سیگار کشیدن،بالارفتن سن، رفلاکس اسیدی معده،ابتلا به مری بات (که سلولهای انتهای مری دچار تغییر می شود) است
تاثیر این عوامل و روشهای تشخیص و درمان به صورت مفصل درمبحث بعدی ارائه خواهد شد.
روشهای تشخیص ودرمان سرطان مری
همانطور که درمطالب قبلی بیان شد سرطان مری در مردان بالای 50 سال، کسانی که تغذیه نامناسب دارند(مثلا کسانی که غذای چرب استفاده میکنند بیشتر و کسانی که سبزیجات بسیار استفاده میکنند کمتر در معرض ابتلا هستند)، افرادی که سیگار میکشند و آنهایی که دچار رفلاکس اسیدی معده و یا مری بارت هستند بیشتر مشاهده شده است. ولی در بسیاری موارد سرطان بدون عامل مشخص به وجود آمده است برای تشخیص سرطان از روشهای زیر استفاده می شود:
یکی از روشهای ابتدایی جهت تشخیص سرطان مری، عکس رادیولوژی است در این روش به فرد مقدار مشخصی از مایعی به نام باریم میدهند تا آن راببلعد و در هنگام بلعیدن به وسیله اشعه ایکس تصویر برداری انجام میشود در این روش که کاملا بدون درد است اطلاعاتی در رابطه با تنگ شدگی های نامنظم مری به دست می آید ولی روش قطعی برای تشخیص سرطان مری نمی باشد.
روش قطعی برای تشخیص سرطان مری اندوسکوپی می باشد که در آن میله نازک انعطاف پذیری را که یک دوربین سر آن قرار داد را از راه دهان وارد مری میکنند و پزشک متخصص به وسیله آن داخل مری را مشاهده نموده و در صورت وجود ناهنجاری، از قسمتهای مشکوک به وسیله همان دستگاه نمونه برداری می کند و بافت برداشته شده را جهت بررسی به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال می نماید، در حدود 7 تا 10 روز ارائه گزارش توسط پاتولوژیست طول می کشد. پس از تایید سرطان امکان دارد جهت تشخیص میزان پیشرفت سرطان و آمادگی قبل از جراحی از سی تی اسکن، برش نگاری با گسیل پوزیترون(PET (نیز استفاده شود.
پیشرفت سرطان مری شامل مراحل زیر می باشد:
مرحله اول: درلایه های سطحی مری سلولهای سرطانی دیده می شود.
مرحله دوم: سرطان لایه های عمیق تری را درگیر کرده و حتی ممکن است برروی غدد لنفاوی نزدیک مری را نیز اثر بگذارد.
مرحله سوم: شامل نفوذ سرطان به عمیق ترین لایه های دیواره مری و غدد لنفاوی و بافتهای اطراف مری می باشد
مرحله چهارم: شیوع و پخش سلولهای سرطانی به سایر اعضای بدن می باشد.
روشهای و مراحل درمان سرطان مری:
با توجه به وضعیت بیمار و میزان پیشرفت سرطان از روشها و مراحل زیر جهت درمان استفاده میشود:
• جراحی
در مرحله اول و دوم سرطان جراحی بهترین روش درمان می باشد که در مباحث بعدی به روشهای جراحی نیز خواهیم پرداخت. معمولا درحین جراحی سرطان مری، غدد لنفاوی را بر میدارند تا از لحاظ سرطان بررسی شوند.
• پرتو درمانی
از این روش برای درمان سرطانهای مرحله سوم استفاده می کنند و در آن از تابش پرتوها برای از بین بردن سلولهای سرطانی بهره می گیرند و معمولا همراه با شیمی درمانی می باشد، در واقع در اکثر مواقع از پرتو درمانی برای کوچک کردن تومور سرطانی استفاده نموده و پس از آن اقدام به جراحی می نمایند.ولی میتوان از آن برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده پس از جراحی نیز استفاده کرد.
• شیمی درمانی
از معالجات رایج و هدفمند سرطان مری شیمی درمانی است که در واقع نوعی درمان دارویی جهت ازبین بردن سلولهای سرطانی و جلوگیری از پیشرفت آن انجام میشود. دراین روش داروهای لازم از طریق تزریق وریدی و یا خوراکی به بدن بیمار وارد می شود و بعد و یا قبل جراحی مورد استفاده قرار میگیرد و می توان در مواردی آن را با پرتو درمانی جهت به دست آوردن نتیجه مطلوب استفاده شود. از عوارض جانبی شیمی درمانی می توان به استفراغ کردن و حالت تهوع، زخمهای دهانی، ریزش مو و خستگی اشاره کرد.
• درمان تغذیه ای و گیاهی و طب Naturophthatic
به دلیل اینکه افرادی که دچار سرطان مری هستند مشکل بلع دارند متخصصان تغذیه در طول درمان پرتودرمانی با توجه به وضعیت بیمار برنامه غذایی را برای بیمار معین میکند تا از سلامتی او پشتیبانی شود و از داروهای گیاهی جهت کاهش عوارض درمان و تامین سیستم ایمنی بدن استفاده می نمایند.
• درمان فتودینامیک
این روش از درمانهای جدید است که در آن از داروهای فعال شده به نور استفاده میشود که در سلولهای سرطانی جمع میشود و آنها را نسبت به نور حساس می کند و در واقع به بافت سالم آسیبی نمی رساند به طوریکه با استفاده از نور لیزری، باعث واکنش در سلولهلی سرطانی شده و منجر به نابودی آنها می شود این درمان مناسب مرحله اول سرطان و یا گرفتگی های مری است که به صورت سرپایی و در طول چند دقیقه انجام می شود.
برای کاهش عوارض درمانهای فوق، پزشکان معالج از روشهای کنترل درد و طب ذهنی و جسمی و انواع روشهای توانبخشی فیزیکی استفاده می نمایند
برخی از خدمات دکتر طاهری فوق تخصص گوارش
راه های ارتباطی دکتر طاهری فوق تخصص گوارش
با تشکر، مدیریت وب سایت دکتر طاهری فوق تخصص گوارش
شما عزیزان می توانید در صفحه اینستاگرام ما را همراهی کنید
۰ دیدگاه