تشخیص سرطان کولورکتال

سرطان کولورکتال هنگامی اتفاق می افتد که سلول هایی غیر عادی در دیواره روده بزرگ یا معقد بزرگ می شوند. این سرطان اول به شکل پولیپ یعنی غده های خوش خیم در سطح داخلی روده بزرگ نمایان می شود. پولیپ ها دارای دو نوع رایج آدنوم و هیپرپلاستیک هستند . پولیپ ها در بزرگ شدن سلول ها و ترمیم دیواره روده بزرگ دخیل هستند و مشکلاتی را به وجود می آورند . اکثر پولیپ ها خوش خیم هستند اما بعضی از آن ها سرطانی می شوند . اگر این پولیپ ها به موقع تشخیص داده شود و از روده بزرگ خارج شود می تواند از سرطان کولورکتال جلوگیری کند .

سرطان کولورکتال چیست؟

دستگاه گوارش یکی از مهمترین عضو های بدن است که چرخه پر اهمیتی نیز دارد. این دستگاه از بخش های معده، روده کوچک و روده بزرگ و هچنین مری تشکیل شده است. انتهای دهانه روده بزرگ به مقعد ختم می‌شود. روده بزرگ با اصطلاح کولون نیز شناخته می‌شود و به بیماری بد خیم سرطانی این ناحیه، سرطان کولون یا سرطان کولورکتال می‌گویند.

انواع سرطان کولورکتال

سرطان کولورکتال در واقع دارای انواع گوگناگونی می‌باشد و به یک نوع ختم نمی‌شود. اغلب این بیماری در اثر تومور های دیگر برای فرد ایجاد می‌شود. یکی از انواع آن در دسته شایع ترین سرطان قرار دارد که اکنون همه گروه ها را نام می‌بریم:

آدنوکارسینوم: شایع ترین سرطانی که در ناحیه کولون ها رخ می‌دهد، آدنوکارسینوم ها هستند که اغلب افرادی که به سرطان کولون مبتلا می‌شوند، درگیر این نوعش می‌شوند.

سارکوم: سارکوم ها در عضلات نرم کولون به وجود می‌آید.

لنفوم: در گره های لنفی و کولون ممکن است لنفوم ها ایجاد شوند.

کارسینوئید: این نوع سرطان در سلول هایتولید کننده هورمون شروع می‌شوند.

تومور استرومال در ناحیه دستگاه گوارش در ابتدای شیوع خوش خیم هستند و مشکلات خطرناکی ایجاد نمی‌کنند اما در صورت پیشرفت امکان سرطانی شدن آن ها وجود دارد.

علائم سرطان کولورکتال

سرطان کولورکتال فاقد هیچگونه علائمی می باشد و بدین منظور بهترین کار غربالگری کولونوسکوپی است. اگر این سرطان به موقع تشخیص داده شود روند درمان بهتر پیش می رود. زمانی که بیماری سرطان این نوع، پیشرفت مینماید، علائمی بروز خواهد کرد از جمله :

• مدفوع خونی
• شکم درد-تغییر اجابت مزاج
• کم شدن وزن و خستگی

در مواقعی که این علائم بروز می‌کند یعنی بیماری دچار پیشرفت شده است و به همین ترتیب، درمان نیز دشوارتر می‌شود.

چه افرادی مستعد سرطان کولورکتال هستند؟

• اکثر کسانی که به سرطان کولورکتال مبتلا هستند بالای 50 سال هستند.
• کسانی که به بیماری های التهابی روده و یا پولیپ روده مبتلا هستند .
• دارای سابقه خانوادگی که به سرطان سینه و یا تخمدان دچار بوده اند .
• افرادی که به طور مداوم از مشروبات الکلی استفاده می‌کنند.
• خانواده دارای سابقه ای در رابطه با سرطان کولورکتال بودند .
• اشخاصی که دارای عادات نامناسب غذایی هستند.
• اشخاصی که دارای وزن بیش از حد هستند.

روش های تشخیص سرطان کولورکتال

همانطور که می‌دانید همه بیماری ها خصوصا بیماری های سرطانی بهتر است که سریعا تشخیص داده شوند تا اقدامات درمانی لازم انجام شود که شانس بهبودی در فرد مبتلا بیشتر شود. ابتدا معاینات ساده ای همچون کسب اطلاعات توسط پزشک در رابطه با سابقه خانوادگی و معاینات فیزیکی لازم انجام می‌‍شود. بهترین فوق تخصص گوارش ابتدا به معاینه شکمی و رکتوم ها خواهد پرداخت.

آزمایش خون

ابتدا برای معاینات  و تشخیص عوامل غیر طبیعی، لازم است که فرد آزمایش خون انجام دهد. این آزمایش برای شمارش سلول های خونی انجام می‌شود که تشخیص داده شود آیا بیماری خاصی وجود دارد یا خیر.

کولونوسکوپی

دستگاه کولونوسکوپ لوله ای دراز و باریک است که در انتهای خود لنز کوچک دارد. فوق تخصص گوارش با استفاده از این دستگاه به بررسی ناحیه کولون می‌پردازد تا عوامل غیر طبیعی یافت شود. در صورتی که هر گونه موارد غیر طبیعی مشاهده شود می‌توان در این روش از ناحییه مورد نظر، نمونه برداری کرد تا جهت معاینات بیشتر به آزمایشگاه فرستاده شود.

تصویربرداری با اشعه ایکس

در این روش با استفاده از مواد کنتراست رادیواکتیو، تصویربرداری با اشعه ایکس انجام می‌شود. این ماده را به درون روده ها ریخته که موجب می‌شود تا کیفیت عکسبرداری افزایش یابد.

سی تی اسکن

سی تی اسکن یکی از روش های تشخیصی پرکاربرد است.

مراحل پیشرفت سرطان کولورکتال

1. فقط در لایه داخلی روده بزرگ یا معقد قرار دارد .
2. سرطان به دور از دیواره داخلی روده بزرگ یا معقد منتشر نشده است .
3. سرطان در لایه عضلانی روده بزرگ یا معقد منتشر شده است .
4. سرطان در همان قسمت در یک یا چند گره لنفاوی منتشر شده است .
5. سرطان به قسمت های دیگر مناطق بدن مثل کبد – ریه – استخوان سرایت کرده است .
6. اگر تومور به قسمت های گوناگون بدن سرایت کرده باشد به وسیله جراحی درمان نمی شود اما قادر هستند تومورهای  مازاد را بردارد و علائم سرطان را کم کند .

درمان سرطان کولورکتال با چه روش هایی امکان پذیر است؟

درمان سرطان کولورکتال به عوامل متغیری بستگی دارد. در ادامه روش های گوناگون درمان را بررسی کرده و توضیح مختصری از هر یک در اختیار شما قرار می‌دهیم.

جراحی

اگر لازم باشد که پولیپ های رحمی از ناحیه خارج شود، باید از روش جراحی استفاده شود. امکان دارد که سرطان گسترش پیدا کرده باشد و دیواره های روده را درگیر کرده باشد که در این صورت باید قسمت های آسیب دیده حذف و برداشته شوند و نواحی سالم روده به یکدیگر مجددا متصل شوند. گاهی به روش کولونوستومی نیز احتیاج شده که جراح دهانه ای در دیواره شکم ایجاد و مدفوع از این طریق خارج شود.

شیمی درمانی

شیمی درمانی معمولا در درمان بیماری های سرطانی کاربرد زیادی داشته و باید حتما مورد استفاده قرار بگیرد تا سلول های سرطانی را کامل از بین ببرد. این روش، رشد سلول های سرطانی را منترل کرده و از این مورد جلوگیری می‌کند. این روش دارای عوارض جانبی ناخوشایندی می‌باشد که به عنوان کمک فرعی نمی‌توان از این روش استفاده نکرد و ناگفته نماند این عوارض به اندازه عوارض تومورز های سرطانی نیست و شدت ندارد.

پرتودرمانی

گاهی برای درمان این سرطان، روش پرتودرمانی تجویز می‌گردد که می‌توان از آن قبل و بعد از جراحی برای از بین بردن کمامل سلول های سرطانی و پاکسازی ناحیه استفاده کنند.

درمان های دارویی

گاهی سرطان ها به دلیل تشخیص دیر هنگام، دچار متاستاتیک شده که در این صورت باید حتما از درمان های دارویی در کنار سایر روش ها استفاده شود.