بیماری سلیاک چیست؟

شاید تا کنون شما هم شنیده باشید که فردی به پروتئین گلوتن حساسیت داشته باشد و از خوردن نوشیدنی های حاوی گندم و جو و محصولات این چنینی اجتناب کند. این بیماری گوارشی خود ایمنی را سلیاک نام گذاری کردند و به صورت واضح تر اینطور است که زمانی که فرد دارای بیماری سلیاک، از طریق مواد غذایی گلوتن دریافت کند، سیستم ایمنی سریعا به روده ها حمله کرده و به سطح جذبی روده آسیب می‌رساند. در پس این امر، بدن توانایی جذب مواد مغذی مانند کربوهیدرات و پروتئین و … را ندارد.

همه چیز در رابطه با بیماری سلیاک

صحبت های دکتر امیر طاهری فوق تخصص گوارش در رابطه با بیماری سلیاک: همانطور که می‌دانید در بیماری سلیاک یک حساسیتی نسبت به یکی از ترکیبات آرد گندم و آرد جو وجود دارد که باعث التهاب، نازک شدن و کوتاه شدن پرز های روده باریک می‌شود که محل جذب اصلی مواد غذایی است. همانطور که می‌دانید بعضی از کنسر ها یا تومور ها مانند سرطان های خونی، لنفوم ها و همچنین سرطان های گوارشی مثل سرطان لوزالمعده، سرطان پانکراس و سرطان های کبد و مجاری صفراوی در بیمارانی که مبتلا به سلیاک هستند، بیشتر از جمعیت آن است. پیشرفت بسیاری از کنسر ها در سلیاک می‌تواند با رژیم غذایی کاهش یابد و به حد نرمال برگردد. باید یادمان باشد سرطان های معده یا کولون که سرطان های شایع دستگاه گوارش هستند، با بیماری سلیاک در ارتباط نیستند.

علائم بیماری سلیاک

• کاهش وزن
• کاهش اشتها
• اسهال
• دفع مدفوع کم رنگ و چرب

و گاهی خود را با علائمی مانند کمبود کلسیم و کمبود آهن خود را نشان دهد.

تاثیر رژیم بی گلوتن بر درمان قطعی سلیاک

رژیم بدون گلوتن یعنی رژیمی که در آن ترکیبات آرد جو و آرد گندم وجود ندارد. میزان خطر افزایش یافته سرطان بعد از گذشت یک سال  از رعایت دقیق این رژیم در بیماری سلیاک، به حداقل یا صفر برسد. رژیم های فاقد گلوتن علاوه بر اینکه به کنترل بیماری سلیاک  و از بین بردن این بیماری و سوء جذب نقش دارد، در کنترل و بهبودی سرطان ها ذکر شده در متن مقاله نیز نقش دارد.

آیا رژیم بدون گلوتن برای افراد سالم مناسب است؟

یکی از سوالات رایجی که بسیاری از مراجعه کنندگان از دکتر امیر طاهری می‌پرسند این است که آیا افراد سالم هم می‌توانند از رژیم های غذایی بدون گلوتن استفاده کنند؟ آیا برای افراد سالم هم فایده ای در بر دارد؟ آیا رژیم بدون گلوتن خطر ابتلا به سرطان را در افراد سالم کاهش می‌دهد؟

باید ذکر کرد که پاسخ منفی است و اکنون هیچ توصیه ای برای رعایت رژیم غذایی بدون گلوتن در افرادی که بیماری سلیاک ندارند، وجود ندارد.

بیماری سلیاک چه افرادی را درگیر خواهد کرد؟

افرادی که اقوام نزدیکشان مانند خواهر، برادر، والدین و … به بیماری سلیاک هستند در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.

کودکان بالای 3 سال

افراد دارای حساسیت های گوناگون

اشخاصی با دستگاه گوارش حساس

تشخیص آسان بیماری سلیاک

• با استفاده از آزمایش خون می‌توان این بیماری را آشکار ساخت.
• تست های خونی نوین با اندازه گیری Ttg-lgA
• نمونه برداری از روده  ( در صورت نتیجه مثبت از آزمایشات، نمونه برداری انجام می‌شود)

نکته مهم: افرادی که برای تشخیص بیماری سلیاک در مسیر آزمایشات و نمونه برداری روده قرار دارند، نباید به هیچ وجه قبل از این آزمایشات، از رژیم غذایی بدون گلوتن استفاده کنند.

عوارض خطرناکی از سلیاک که شما نمی‌دانید!

• شروع روند پوکی استخوان و تضعیف مفاصل در اشخاص
• نازایی در افراد و همچنین موارد سقط جنین
• بیماری کم خونی و فقر آهن
• کمبود ویتامین های مغذی بدن
• اختلالات دستگاه گوارشی
• تاول های پوستی شدید همراه با خارش و التهابات
• حمله های مشابه صرع
• نارسایی های پانکراس
• مشکلات باکتریایی در روده

بیماری سلیاک، در دسته بیماری های نادر قرار ندارد، زیرا مطالعات نشان داده از هر صد نفر، یک الی دو نفر به این بیماری خود ایمنی مبتلا می‌شوند.

همه افرادی که به گلوتن حساسیت دارند، یعنی مبتلا به سلیاک هستند؟

خیر. همه اشخاصی که به گلوتن حساسیت دارند، معنای ابتلا به سلیاک نمی‌باشد. در برخی افراد مشاهده شده که به گلوتن حساسیت دارند اما در تست های خونی نشانه ای از آلرژی به گندم یا جو یافت نمی‌شود.