سرطان روده بزرگ

وقتی چرخه سلولی از نظم خود خارج شود و به طور نامنظم رشد کند منجر به ایجاد سرطان می شود. این رشد غیر عادی در همه سلولهای بدن ممکن است اتفاق بیفتد. یکی از این سرطان ها که امروزه نیز بسیار رایج می باشد سرطان روده بزرگ می باشد. سرطان می تواند بدخیم و یا خوش خیم باشد. در حالت خوش خیم توده سرطانی در یک منطقه است و به منطقه دیگر بدن نمی رود ولی سرطان اگر از نوع بدخیم باشد تومور به سایر نواحی بدن می رود و مناطق دیگر بدن را نیز درگیر می کنند. البته خود سرطان روده ممکن است بر اثر سرطانی بدخیم به وجود آید که از نواحی دیگر بدن به روده حمله کرده باشد.

هنگامی که چرخه سلولی از نظم خود خارج شود و به طور نامنظم رشد کند منجر به ایجاد سرطان می شود. این رشد غیر عادی در همه سلولهای بدن ممکن است اتفاق بیفتد. یکی از این سرطان ها که امروزه نیز بسیار رایج می باشد سرطان روده بزرگ می باشد. سرطان می تواند بدخیم و یا خوش خیم باشد. در حالت خوش خیم توده سرطانی در یک منطقه است و به منطقه دیگر بدن نمی رود ولی سرطان اگر از نوع بدخیم باشد تومور به سایر نواحی بدن می رود و مناطق دیگر بدن را نیز درگیر می کنند. البته خود سرطان روده ممکن است بر اثر سرطانی بدخیم به وجود آید که از نواحی دیگر بدن به روده حمله کرده باشد.

سیستم دستگاه گوارش انسان

دستگاه گوارش از دهان شروع می شود و به قسمت مقعد ختم می شود. این دستگاه وظیفه هضم و جذب مواد غذایی را بر عهده دارد. مواد غذایی پس از عبور از مری و ورود به معده و  پس از عملیاتی که در معده انجام می شود، وارد روده باریک به عنوان یک جزء بسیار مهم در دستگاه گوارش می شود. عمده فعالیت هضم و جذب مواد غذایی در این قسمت انجام می شود. بعد از این مرحله مواد دفعی که در واقع ارزش غذایی دیگری ندارند وارد کولون می شوند. کولون در واقع قسمتی از دستگاه گوارش است که از پایان روده باریک شروع می شود. خود کولون به یک قسمتی کولون، رکتوم و راست روده تقسیم که راست روده تقسیم می شود و در قسمت پایین تر به مقعد ختم می شود.

ماهیت سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ که چهارمین سرطان شایع در ایران محسوب می شود. به رشد غیر طبیعی زائده های گوشتی و زگیل مانند که در سطح مخاط روده قرار دارند پولیپ می گویند که با ادامه رشد آنها توده های سرطانی به وجودمی آیند. این سرطان از این جهت بسیار مهم است که میزان زیادی از افراد مبتلا به آن در سنین کمتر از 50 سال می باشند و این میزان روز به روز درحال افزایش است و بیشترین ناحیه ای را که درگیرمی کند قسمت راست روده می باشد.

به همین دلیل باید علائم سرطان روده را شناخت تا با مشاهده علائم آن به پزشک مراجعه کرد و جلوی پیشرفت آن را گرفت و اگر خوش خیم است به درمان آن پرداخت.

رابطه بین پولیپ روده و سرطان روده بزرگ

در مورد پیدایش سرطان کولون و رکتوم و آن چیزی که در واقع مشخص می باشد این است یک توالی بین پیدایش پولیپ و سرطان کولون و رکتوم وجود دارد. پولیپ ها در واقع یک ضایعات خوش خیم و برجستگی هایی داخل روده هستند که در ابتدا خوش خیم هستند. بر اساس ماهیتی که دارند این پولیپ ها می توانند با گذشت زمان تبدیل به سرطان شوند. تشخیص به موقع ضایعات پولیپی می تواند منجر به این شود که با برداشتن پولیپ ها می توان از پیدایش سرطان روده جلوگیری کرد.

علائم سرطان روده بزرگ

• بی اشتهایی
• احساس خستگی مزمن
• بروز اسهال و یا یبوست
• تغییر در کارکرد روده و اجابت مزاج
• احساس درد درناحیه شکم و روده
• احساس اینکه روده پس از اجابت مزاج به طور کامل تخلیه نشده است.
• مشاهده خون درمدفوع ( البته همیشه وجود خون در مدفوع نشانه سرطان نمی باشد و برخی بیماری ها مانند کولیت اولسراتیو می تواند، باعث بروز خونریزی روده شود.)

اما در چه کسانی احتمال بروز سرطان روه بیشتر است؟

عوامل ارثی : یکی از علل بروز سرطان عوامل ژنتیکی و ارثی می باشد و کسانی که بستگانشان به خصوص بستگان درجه یکشان مبتلا به سرطان هستند بیشتر درمعرض ابتلا قرار دارند.

مصرف مشروبات الکلی : طی تحقیقات مشاهده شده افرادی که مشروبات الکلی مصرف می کنند بیشتر در معرض این سرطان قرار می گیرند

بی تحرکی : یکی دیگر از عواملی که خطر سرطان روده را بالا می برد ورزش نکردن و بی تحرکی می باشد

مصرف فست فودها: خوردن غذاهای نامناسب از جمله فست فودها اختلالات بسیاری در کارکرد روده به وجود می آورند که این اختلالات عملکرد می تواند باعث تغییرات سلولی و بروز سرطان شود.

بیماری کولیت : طی تحقیقات برخی بیماری ها افراد را مستعد ابتلا به سرطان می کند از جمله این بیماریها کولیت اولسراتیو می باشد که روده به شدت ملتهب است و در برخی موارد نیز منجر به خونریزی می شود.

دیابت: در بیماران دیابتی احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ 40 درصد بیشتر از سایر افراد است.

راه کار های پیشگیری از ابتلا به سرطان روده

برای پیشگیری از این بیماری به افراد توصیه می شود ضمن ورزش و کاهش مصرف قندی جات و فست فودها بیشتر در رژیم روزانه خود از میوه ها و فیبرها استفاده کنند. همچنین به افراد توصیه می شود از الکل و دخانیات دوری کنند. افرادی که در معرض ابتلا نیز قرار دارند باید به طور مرتب زیر نظر پزشک آزمایشات غربالگری را انجام دهند.

سن ابتلا به سرطان روده بزرگ

این بیماری ممکن است در هر سنی بروز کند اما بروز آن در سنین بالاتر از 50 سال بیشتر است و زمانی که در مراحل اولیه تشخیص داده می شود این بیماری درمان پذیر است. این بیماری در مراحل ابتدایی علامتی ندارد و صرفا باید به کمک آزمون های غربالگری یا بیمار یابی تشخیص داده شود.

آیا سرطان روده بزرگ ارثی است؟

یک سری بیماری های که خود زمینه ارثی دارند ماهیت اولیه آنها خوش خیم است اما نهایتا سیر آنها به طرف بدخیمی و پیدایش سرطان می رود. از جمله این عوامل :

• سن بیش تر از 50 سال
• سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان روده بزرگ
• سابقه ابتلا به برخی بیماری ها مانند انواع پولیپ در روده بزرگ
• سابقه ابتلا به بیماری کولیت اولسروز
• برخی بیماری های ارثی

از عوامل خطرساز ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند و این گونه افراد باید بیش از دیگران تحت مراقبت های پزشکی باشد.

جمع بندی

بررسی ها نشان داده اند مصرف غذاهای پرفیبر، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را تا حد زیادی کاهش می دهد و همچنین افرادی که دست کم 3 تا 5 بار در هفته و هربار حداقل نیم ساعت ورزش می کنند کمتر از دیگران به سرطان روده بزرگ دچار می شوند.