بسیاری از افراد از درد در هنگام اجابت مزاج و سوزش های مکرر در ناحیه مقعد شکایت دارند ، در بسیاری از موارد دفع مدفوع با خونریزی همراه است و در برخی موارد نیز امکان اجابت مزاج برای فرد وجود نخواهد داشت زیرا سوزش و درد در این هنگام بسیار آزار دهنده است . در چنین حالتی ممکن است فرد مبتلا به شقاق در ناحیه مقعد شده باشد.
شقاق چیست ؟
در ناحیه آنودرم یا پوشش سلولی tearing بیماری شقاق مقعد در واقع با یک پارگی یا زخم سطحی یا مقعد می باشد. فرد مبتلا به این بیماری در ناحیه خارجی مقعد احساس پارگی و خونریزی هنگام دفع دارد که البته با درد و سوزش بسیار زیاد همراه است . زخم ایجاد شده اغلب به صورت خطی، بصورت طولی در فاصله خط دندانه ای و پوست و در سمت خلفی مقعد قرار دارد. .
با توجه به این که این ناحیه گیرنده های حسی بسیار زیادی دارد و عصب های فراوانی در اطراف آن قرار دارد ، کوچکترین فشار به آن باعث احساس درد بسیار زیادی خواهد شد که تحمل آن دشوار می باشد .
همانطور که در مطلب فوق گفته شد شقاق یک پارگی یا زخمی جزئی می باشد که در قسمت پوششی مقعد به وجود می آید و بخاطر اینکه این ناحیه مملو از گیرنده های حسی می باشد این یک موقعیت رنج آوری برای فرد می باشد .
بعد از اینکه درد شقاق کاهش یافت ، توصیه می شود کولونوسکوپی به خصوص در افراد بالای 50 سال و در زمان هایی که خونریزی وجود دارد انجام شود.
شقاق اگربیشتر از 6 هفته طول بکشد، شقاق مزمن نامیده می‌شود.
درد و یا احساس سوزش و در اغلب اوقات به صورت اندکی خونریزی در زمان و یا بعد از دفع ادرار از نشانه های شقاق می باشد . درد و سوزش امکان دارد که تا پس از دفع ادرار زمان ببرد .
علت بروز بیماری شقاق یا فیشر
معمولا عبور مدفوع سفت و یا بر عکس اسهال طولانی و دفع انفجاری، عامل اصلی بروز این بیماری می باشد. همچنین مواردی مانند: زایمان،
سابقه جراحی مقعد، مصرف نابجای ملین ها نیز تاثیر گذار هستند.
هم اکنون علت قطعی برای شقاق یافت نشده است . اما دلایل ویژه آن عبارتند از:
- دفع مدفوع به صورت خشک و سفت .
- استفاده نکردن از آب و غذاهای پر فیبر
- استفاده از برخی داروها
- یبوست مزمن
- زور زدن در هنگام دفع مدفوع
- استرس زیاد
بیشترین موارد شقاق در خط وسط و در پشت آنوس رخ می دهد و مابقی موارد در قسمت خط وسط و قدام آنوس بروز می دهد . به ندرت پیش می آید که دو طرفه باشد . دلیل رایج بودن شقاق این می باشد که در خلف خونرسانی کمتری نسبت به قسمت های یکدیگر رخ می دهد . اگر شقاقی که حاد باشد در قسمتی به جز خط وسط رخ دهد این موضوع نشان دهنده بیماری های دیگری مثل کرون –ایدز-سیفلیس-سل-و یا لوسمی می باشد .
شقاق یا فیشر به دو گروه حاد و مزمن تقسیم می شود.
در صورتی که شقاق طی 12 هفته بهبود یابد و به صورت طولانی مدت باقی نماند از نوع حاد محسوب می شود. شقاق حاد سبب اسپاسم اسفنکتر داخلی مقعد می گردد که خود منجر به افزایش درد، گسترش پارگی و کاهش خونرسانی به آنودرم می شود. در صورتی که اسپاسم ها و التهابات این ناحیه درمان نشود و به طور مداوم باقی بماند در نتیجه عوامل بیماری سبب عدم بهبودی زخم شده و شقاق را مزمن می نمایند . شقاق مزمن به خودی خود و درمان های ساده درمان نمی شود و نیاز به روش های کاملا تخصصی برای درمان دارد.
علائم شایع شقاق :
درد بسیار شدید و خونریزی در زمان اجابت مزاج از علائم شایع این بیماری است که می تواند به عنوان زنگ خطر در بیمار دیده شود . خونریزی معمولا روشن بوده و خون بسیار روشن و رقیق است . اغلب با مدفوع مخلوط نبوده و همراه با دفع لخته نیز نمی باشد.
درمان شقاق مقعدی(فیشر ) به چه صورت خواهد بود ؟
مراجعه به متخصص گوارش می تواند در تشخیص و درمان به هنگام این بیماری موثر باشد .
در موارد یاد شده می توان درمان های لازم برای فیشر را مد نظر گرفت ، البته شدت و دوره ی بیماری در انتخاب نوع درمان موثر خواهد بود :
1-درمان شقاق با دارو
2-درمان شقاق با تزریق آمپول بوتاکس در محل فیشر و اسفنکتر مقعدی توسط پزشک متخصص گوارش، که در بسیاری از بیماران می تواند نیاز به جراحی را مرتفع نماید.
3-درمان شقاق (فیشر) با جراحی
البته باید یاد آور شد که درمان فیشر های مزمن با کرم و پماد های ارائه شده برای این بیماری کم تاثیر و اغلب صرفاً باعث مختصری تسکین خواهند شد، بنابراین نسبت به مراجعه به پزشک تردید نداشته باشید و پیش از تشدید بیماری و مزمن شدن آن به متخصص مراجعه نمایید.
۰ دیدگاه